Sacha van der Zwaan, wie kent haar niet! Al ruim 30 jaar betrokken bij Voleem, eerst als speelster en trainster voor zowel de mini´s, jeugd en senioren en sinds november 2008 als scheidsrechter.
Na een van onze trainingen op dinsdagavond, hebben wij, als redactie, een afspraak met Sacha om wat meer te weten te komen over het fluiten, wat is er zo leuk aan het scheidsrechter zijn?
Hoe word je scheidsrechter en wat zijn de mogelijkheden om je hierbij te ontwikkelen?
In 2008 legde Sacha bij Ton van der Wardt met succes de Proeve van Bekwaamheid af om scheidsrechter te zijn. In 2013 werd zij beoordelaar en in 2014 bondsscheidsrechter. Zij is daarmee bekwaam om tot de derde divisie heren en tweede divisie dames te mogen fluiten.
De Nevobo heeft Sacha ook gevraagd om een aantal wedstrijden bij de Nederlandse open jeugd kampioenschappen voor meisjes C te fluiten. Bij deze wedstrijden verbaast Sacha zich over de techniek en de leergierigheid van de jeugd, vol verbazing zegt zij ´hier wordt amper een fout gemaakt!´.
Door de veelzijdigheid van Sacha is zij – via de Nevobo – ook in te huren door andere verenigingen.
De 1e scheidsrechter die Sasha als verenigingsexpert voor Voleem heeft opgeleid is Reinder. Daarnaast heeft zij de oude Proeve van Bekwaamheid afgenomen bij Nick en Dirk.
Up-to-date blijven
Om op de hoogte te blijven van de nieuwe spelregels wordt Sacha samen met de andere bondscheidsrechters aan het begin van ieder seizoen uitgenodigd om de nieuwe spelregels te bespreken.
Sacha geeft wat voorbeelden van nieuwe regels met ingang van het seizoen 2022/2023:
- een libero mag aanvoerd(st)er zijn
- wanneer een bal tegen het plafond komt geef je het touché teken, komt de bal bij de tegenstander tegen plafond; dan is het teken dat je geeft het ‘uit teken’
- wanneer je iemand eruit stuurt als straf dan mag de speler niet meer in strafzone blijven, maar moet hij/zij gelijk naar de kleedkamer.
Met verbazing luisteren wij naar Sacha en mocht je – net als wij – niet op de hoogte zijn van deze regels kijk dan op volleybal.nl of in Mijn volleybal app.
Wat zijn de uitdagende kanten van het fluiten?
Een van de uitdagingen van scheidsrechter zijn vindt Sacha de focus bij een lange rally. Zij wil de wedstijd op een goede manier regisseren zodat de spelende teams plezier houden in het spel.
Wanneer een speler niet eens is met de beslissing legt zij altijd rustig en duidelijk uit waarom zij deze keuze heeft gemaakt zodat ook de speler hiervan leert. Dan nog kan het zijn dat de speler het er niet mee eens is, Sacha kiest ervoor om niet de discussie aan te gaan.
Na het fluiten vult Sacha en de teams uit de hogere klassen een formulier in ter (zelf)reflectie, zo wordt de ontwikkeling van een scheidsrechter door de bond gestimuleerd. Wanneer je meerdere beoordelingen achter elkaar hebt gekregen die niet positief zijn wordt je vanuit de bond begeleid om te verbeteren.
De tijdsinvestering die Sacha kwijt is met het fluiten, de reistijd en het invullen van de reflectie formulieren is ongeveer 12 uur per maand.
Wat was een leuke ervaring als scheidsrechter?
Een leuke ervaring had Sacha redelijk recent. Bij een wedstrijd van heren 2 zag zij een touche bal over het hoofd. De jongeman van de tegenpartij kwam naar Sacha en zei “ik wil eerlijk winnen en geeft hierbij mijn touché toe”. De sportiviteit van deze speler kan Sacha waarderen.
Sacha vindt het fijn om als scheidsrechter stabiliteit uit te stralen, zodat de teams onbezorgd het spelletje volleybal kunnen spelen.
Door haar jarenlange ervaring heeft Sacha tips voor beginnende scheidsrechters:
- Niet bang zijn om een fout te maken, het is jouw waarneming.
- Bij twijfel dubbelfout geven, dan voorkom je discussie.
- Wanneer je toch denkt: ik had het fout, blijf bij je eerste interpretatie.
- Ga niet in de verdediging!
- Je hoeft je beslissing niet te verantwoorden.
- Sta met plezier op de bok.
- Stel je netjes voor aan de coaches en aanvoerders.
Wist je dat....
- Tijdens het fluiten het principe FTT geldt? Fluiten, tijd en teken. Wanneer je fluit voor een fout als b.v. een netfout, heb je 3 seconden de tijd om na te denken welk teken je geeft.
- Bij het inspelen de 4-4-2 regel geldt? 4 minuten inslaan buiten, 4 minuten inslaan buiten/mid en 2 minuten serveren.
- Bij de netcontrole geldt dat eerst het midden goed op hoogte moet hangen, dan ga je de verste buitenzijde controleren van de scheidsrechter stoel om vervolgens de zijde van de scheidsrechterstoel te controleren.
- De kleine nummers van het telbord voor de setstanden zijn, niet voor de aantal time-outs!
- De teller officieel de time outs en wissels moet bijhouden en als dit mis gaat, dit moet doorgeven aan de scheidsrechter?
- Bij het aanvragen van de time-out is het aanvragende team leidend. Als zij klaar zijn, is de time-out voorbij.
- Het einde van de set wordt aangegeven door de armen te kruisen voor de borst, niet meer door het bewegen van de armen om je lichaam?
- Wanneer je een wisselspeler op de bank hebt zitten mag deze niet tussen de time out en de veldwissel warm spelen in het speelveld, wel buiten het speelveld.
- De wedstrijdbal mag je niet tussen de sets en bij de time-outs gebruiken
- Een ontwikkeling die Sacha graag doorgevoerd zou zien, is om in de toekomst de wedstrijden via het digitaal wedstrijd formulier live bij te houden.
Enthousiast geworden?
Ben je na het lezen van dit artikel enthousiast geworden en wil je je ook inzetten als scheidsrechter voor Voleem, net als Sacha?
Bezoek de site volleybalmasterz.nl hier kun je, je volleybalkennis ophalen en je spelregelbewijs halen zodat je derde en vierde klasse teams mag fluiten.
Wanneer je deze al in de pocket heb en je wil door, kan je terecht bij de scheidsrechter coördinator (wedstrijd@voleem.nl). Deze brengt je in contact met Sacha en zij leidt jou op om de tweede en eerste klasse te mogen fluiten.